Natuurnieuwsbrieven

  vervolg van Natuur Plus december 2024:  Gallowayrund

Uiterlijk
Een galloway is gemakkelijk te herkennen aan zijn golvende ruige krullerige vacht. Opvallend is dat ook de oorschelpen voorzien zijn van lange haren. De ruwe buitenvacht en zachtere binnenvacht vormen een ideale bescherming tegen gure omstandigheden waardoor hij in staat is om ’s winters buiten te blijven en zelfs tijdens strenge kou kan overleven. Het ras weegt gemiddeld 700 tot 900 kilo (vrouwtjes tussen de 450 en 700 kg.). Hij is zo’n 130 centimeter groot op schofthoogte en heeft relatief korte beentjes. De galloway heeft geen horens. Hij werd sinds de 18de eeuw zo gefokt dat dit ras hoornloos bleef, maar laat wel een klein stompje zien bovenop zijn schedel. Naast de kenmerkende zwarte Galloways zijn er ook grijze, witte, rode en Lakenvelder Galloways (Belted Galloway).

Voortplanting
Galloway mannetjes zijn vanaf 1,5 jaar geslachtsrijp. De dieren zijn robuust en vruchtbaar en brengen over het algemeen zelf hun kalveren ter wereld, zonder bemoeienis van de mens. Een koe krijgt haar eerste kalf meestal vanaf 2,5 jaar. De dracht duurt9 maanden en het kalveren (meestal van 1 kalf) gebeurt vrij gemakkelijk. De eerste dagen wordt het zelfs door de moeder, die over een sterk beschermend moederinstinct beschikt, verstopt! De kalfjes zijn gehard, sterk en vitaal en wegen 25 à 30 kg.
Een gallowaykoe geeft niet zo veel melk als een boerderijkoe maar de melk is zeer voedzaam. Het kalf drinkt het eerste half jaar bij de moeder en eet na een jaar enkel nog gras. Een koe baart in haar leven zo’n 10 tot 12 kalveren.

Voedsel
Galloways hebben geleerd welke planten eetbaar, voedzaam en lekker zijn en eten zowel (grove) grassen als bramen, takken en twijgen. Het is ook opvallend dat ze vaak eten wat andere kuddes mijden. Als het winter wordt schakelen ze op een natuurlijke manier over van een zomer- naar een wintermenu.
Ze eten dan minder verse grassen en kruiden, en wat meer wilg en populier, bramen en dorre ruigtes. Omdat Galloway runderen in de zomer veel vet opslaan, waar ze in de winter gebruik van maken, hoeven ze niet te worden bijgevoerd. Aan het einde van de winter als de voedzame sapstroom van bomen en struiken op gang komt, zijn ze ook verzot op twijgen, jong hout en bast.

Stierenkuilen     
Opvallend is dat Gallowaystieren in staat zijn imposante stierenkuilen te maken, die ze soms tot meer dan een meter diep uitgraven. Stierenkuilen zijn voor verschillende soorten zandbijen van levensbelang en dragen zo bij aan een gezonde biodiversiteit.

Terug naar de nieuwsbrief van december: klik hier